A Sore Calamity, by Max Pinckers & Victoria Gonzalez-Figueras

A SORE CALAMITY
Dans le pamphlet « Le soliloque du roi Léopold », Mark Twain incarne le roi Léopold II déplorant l’apparition de l’appareil photo « le kodak incorruptible », unique témoin qu’il ne pourrait soudoyer.

Au grand dam du roi, cette nouvelle technologie permettait de témoigner des atrocités qu’il commettait au Congo, en exposant les mensonges présentés par l’intermédiaire de la presse à sa merci. Pour faire face aux images choquantes qui témoignent d’une gestion violente de l’EIC, les équipes qui travaillent pour van Eetvelde et Léopold II vont mettre en place l’une des premières opérations de propagande d’envergure de l’histoire des tyrannies. La photographie devint une véritable arme contre la Congo Reform Association. Un service secret fut créé pour censurer les photographes dénonçant les meurtres, tortures et viols perpétrés par les Belges du Congo et pour en soudoyer d’autres chargés de produire de « bonnes photographies ».

L’hôtel van Eetvelde, avec ses intérieurs somptueux faits de matériaux importés et présentant des références au Congo est un excellent exemple du lien entre le colonialisme et l’Art nouveau. Ce lieu où Edmond van Eetvelde, le « Ministre du Congo », a orchestré la colonisation et l’administration de l’Etat Indépendant du Congo, sert de décor au projet.

Pour cette installation in situ, inspirés par Twain et prenant comme point de départ l’imbrication entre Art nouveau et colonialisme, Max Pinckers et Victoria Gonzalez-Figueras ont réalisé avec un appareil Kodak Brownie du début des années 1900, des photographies, non pas des atrocités coloniales commises
au Congo, mais de lieux de la Région bruxelloise qui ont servi d’espaces de pouvoir durant le règne de Léopold II au Congo, facilitant le développement de l’Art nouveau en Belgique.

Ici, les photographies ne sont plus des armes de l’impérialisme, mais servent de mécanismes pour révéler les fondations de l’exploitation coloniale ancrés dans notre environnement immédiat, nous rappelant le travail qui reste à faire pour affronter notre passé colonial.

SOLILOQUY IN EDMOND'S OFFICE
Cette narration est un extrait du King Leopold’s Soliloquy de Mark Twains qui est diffusé et réenregistré plusieurs fois dans le bureau d’Edmond van Eetvelde, intégrant l’acoustique particulière de la pièce. À l’image de l’œuvre d’art sonore canonique I Am Sitting In A Room (1969) d’Alvin Lucier, l’espace façonne progressivement le son de la voix, déformant le texte original, le rendant inintelligible et remodelant les caractéristiques du soliloque. L’acoustique de la pièce finit par remplacer le discours du narrateur, reflétant les spécificités sonores du bureau situé au deuxième étage de ce bâtiment.

********** Nederlands **********

In het pamflet King Leopold’s Soliloquy" kruipt Mark Twain in de huid van Koning Leopold II die zich beklaagt over de komst van de camera, de "onomkoopbare kodak", de enige getuige die hij "niet kon omkopen".

Tot grote ergernis van de koning maakte deze nieuwe technologie het mogelijk om te getuigen van de wreedheden die hij beging in Congo, door de leugens te ontmaskeren die via de pers aan hem werden gepresenteerd. Om het hoofd te bieden aan de schokkende beelden die getuigden van het gewelddadige beheer van de EIC, zetten de teams die voor van Eetvelde en Leopold II werkten een van de eerste grootschalige propaganda-operaties op in de geschiedenis van tirannieën. Fotografie werd een echt wapen tegen de Congo Reform Association. Er werd een geheime dienst opgericht om fotografen te censureren die de moorden, martelingen en verkrachtingen door de Belgen in Congo aan de kaak stelden en om anderen om te kopen om "goede foto's" te produceren.

Huis van Eetvelde, met zijn weelderige interieur van geïmporteerde materialen en verwijzingen naar Congo, is een uitstekend voorbeeld van de link tussen kolonialisme en Art Nouveau. De plaats waar Edmond van Eetvelde, de 'Minister van Congo', de kolonisatie en het bestuur van de Onafhankelijke Staat Congo organiseerde, dient als decor voor het project.

Geïnspireerd door Twain en vertrekkend van de verstrengeling van Art Nouveau met kolonialisme maakten Pinckers & Gonzalez-Figueras voor deze in situ installatie foto’s met een Kodak Brownie camera uit het begin van 1900, niet van koloniale wreedheden in Congo maar van locaties in de stad Brussel die dienst
deden als machtscentra tijdens Leopold II’s bewind over de Onafhankelijke Congostaat, die de ontwikkeling van Art Nouveau in België bevorderde.

Fotografie wordt hier niet benaderd als een wapen van het imperialisme, maar als een mechanisme om de fundamenten van koloniale uitbuiting te onthullen die vandaag nog in onze onmiddellijke omgeving verankerd liggen en ons herinneren aan het werk nodig om ons koloniale verleden te confronteren.

SOLILOQUY IN EDMOND'S OFFICE
Een fragment uit Mark Twain’s King Leopold’s Soliloquy wordt digitaal afgespeeld en opnieuw opgenomen in het kantoor van Edmond van Eetvelde. Bij elke herhaling draagt de akoestiek van de kamer de kenmerken en resonantie over op de tekst. In navolging van het canonieke geluidskunstwerk I Am Sitting In A Room (1969) van Alvin Lucier geeft de ruimte geleidelijk aan vorm aan het geluid van de stem, waardoor de oorspronkelijke tekst vervormd, onverstaanbaar wordt en de karakteristieken van de soliloquy
veranderen bij elke heropname. Uiteindelijk verdringt de akoestiek van de kamer de stem van de verteller en weergalmt nog slechts de specifieke geluidskwaliteit van het kantoor dat zich op de tweede verdieping
van het gebouw bevindt.

********** English **********

In the pamphlet "King Leopold’s Soliloquy", Mark Twain assumes the persona of King Leopold II
bemoaning the arrival of the camera, the "incorruptible kodak", the only witness he "couldn’t bribe". To the
King’s horror, this new technology was able to bear witness to the atrocities he was committing in Congo, exposing the lies that he’d been able to maintain via the press. To deal with the shocking images of the violent management of Congo Free State, the teams working for van Eetvelde and Leopold II installed one of the first large-scale propaganda operations in the history of tyrannies. Photography became a
veritable weapon against the Congo Reform Association. A secret service was set up to censor photographers who denounced crimes, torture or rape perpetrated by Belgians in Congo,
and to bribe others to produce "good photographs".

Hôtel van Eetvelde, with its lavish interiors full of imported materials and references to Congo is an excellent example of the link between colonialism and Art Nouveau. This site, where Edmond van Eetvelde, the ‘minister of Congo’, orchestrated plans and lobbied for the colonization and administration of the Congo Free State, serves as a loaded backdrop.

Inspired by Twain and departing from Art Nouveau’s entanglement with colonialism for this in-situ installation, Max Pinckers & Victoria Gonzalez-Figueras made photographs with a Kodak Brownie camera from the early 1900s, not of colonial atrocities in Congo but of locations in the city of Brussels that served as places of power during Leopold II’s ruling of Congo Free State, which facilitated the development of Art Nouveau in Belgium.

SOLILOQUY IN EDMOND'S OFFICE
Here, photography is not approached as a weapon of imperialism, but as a mechanism for revealing the foundations of colonial exploitation embedded in our immediate surroundings, reminding us of the work that still needs to be done to confront our colonial past.

This narration is an excerpt of Mark Twain’s King Leopold’s Soliloquy that is digitally played back and re-recorded in Edmond van Eetvelde’s office. Each iteration incorporates the distinctive acoustics of the room. Mirroring the canonical sound art piece I Am Sitting In A Room (1969) by Alvin Lucier, the space gradually shapes the sound of the voice, distorting the original text, rendering it unintelligible and reshaping the characteristics of the soliloquy. Ultimately, the room’s acoustics take over the narrator’s speech, reflecting the specific sonic qualities of the office, located on the second floor of the building.