Facelifts & make-overs

Hoe wordt een schilderij geconserveerd, gerestaureerd of onderzocht? Wat is de originele staat van een schilderij en welke aanpassingen zijn pas later gemaakt? Dat dit voor ieder kunstwerk anders is, blijkt in het Mauritshuis. Het museum toont verschillende werken die in de afgelopen 25 jaar een ware facelift of make-over hebben gekregen in het restauratieatelier, op de zolder van het 17e-eeuwse stadspaleis. Aan de hand van tekst en beeld wordt op interessante wijze uitgelegd hoe onder meer vernislagen worden verwijderd, verdwenen signaturen zijn ontdekt, scheuren zijn hersteld of juist details zijn toegevoegd.

Bij Pieter de Hoochs ‘Een binnenplaats met een rokende man en een drinkende vrouw’, dat nu gedeeltelijk is gerestaureerd, weet het museum nog niet hoe nu verder. Moet een ontdekt figuur, dat oorspronkelijk door De Hooch bij het gezelschap was toegevoegd, geheel worden teruggeschilderd, overgeschilderd worden of als wazige schim aanwezig blijven? Door de bezoekers te laten meebeslissen, kijken en leren ze niet alleen over, maar worden ze ook betrokken bij het restauratieproces – en de lastige keuzes die daarbij komen kijken.

Zaaloverzicht Mauritshuis

Weinig mensen weten dat op de zolder van het Mauritshuis een restauratieatelier is gehuisvest. Om de collectie op hoog niveau te houden, houdt een team van eigen restauratoren zich daar dagelijks bezig met conservering, restauratie en materiaal-technisch onderzoek. In 2021 is het ruim 25 jaar geleden dat het restauratieatelier op zolder werd ondergebracht. In Facelifts & make-overs worden de meest intrigerende restauraties uit de afgelopen twintig jaar uit de doeken gedaan, waaronder schilderijen van Rembrandt, Vermeer, Hals, Steen en Rubens, maar ook van minder bekende kunstenaars als Cornelis de Heem en Jacob Ochtervelt. Het restaureren van eeuwenoude schilderijen spreekt tot de verbeelding. Wat komt er allemaal bij kijken? Wat kunnen we leren van een restauratie? Hoe zien de schilderijen er ‘voor’ en ‘na’ behandeling uit? En wat zijn de meest verbluffende bevindingen geweest?

Beeld: Pieter de Hooch, ‘Een binnenplaats met een rokende man en een drinkende vrouw’, ca. 1658-60, collectie Mauritshuis