Verstopt achter gordijnen bevindt zich een donkere ruimte. Eerst lijkt er niets te zien, maar dan valt het oog op een aantal gekleurde sculpturale vormen zwevend onder het plafond. Dankzij de aanwezige blacklights zijn het net fluorescerende sterrenstelsels die oplichten in de duisternis. Kijken we naar een expressief beeldhouwwerk, een architectonisch hoogstandje of een driedimensionaal schilderij?
Het blijkt niet te gaan om één enkele kunstvorm, maar om een samensmelting van disciplines: zo richt de Argentijns-Italiaanse avant-gardekunstenaar Lucio Fontana (1899-1968) zich met deze zogenaamde ‘ambienti spaziali’ op de vereniging van vorm en ruimte, en op het verleggen van bestaande grenzen binnen de beeldende kunst. Drie van dit soort ruimtelijke installaties zijn speciaal voor deze tentoonstelling gereconstrueerd, en te zien naast ander werk van zijn hand, waaronder keramieken voorwerpen, sieraden en zijn wereldberoemde doeken met scheuren en gaten. Door deze verscheidenheid aan ‘concetti spaziali’ (ruimtelijke concepten) biedt de tentoonstelling een totaal andere kijk op Fontana’s intrigerende oeuvre.
Zaaloverzicht ‘Lucio Fontana, De verovering van de ruimte’
Lucio Fontana (1899 – 1968) is een van de belangrijkste avant-garde kunstenaars van de twintigste eeuw en nog steeds een inspiratiebron voor kunstenaars, ontwerpers en architecten. Hij is vooral bekend om zijn iconische monochrome schilderijen met verticale snedes. Voor Fontana bestond er geen principieel onderscheid tussen beeldende kunst, architectuur en design: hij was van huis uit beeldhouwer en liet zich in zijn opvattingen over ruimte niet begrenzen door disciplines. De collectie sieraden en keramiek van Design Museum Den Bosch (de grootste verzameling werk van Fontana in Nederland) vormt de basis van de tentoonstelling, aangevuld met schilderijen, sculptuur en lichtobjecten uit binnen- en buitenland. Voor het eerst sinds 1967 zijn Fontana’s Ambienti Spaziali weer in Nederland te zien. In samenwerking met de Fondazione Lucio Fontana worden deze baanbrekende ruimtes en installaties uit het midden van de vorige eeuw gereconstrueerd in het museum. Als bezoeker begeef je je zo letterlijk in de ruimte(s) van Fontana.
Beeld: Lucio Fontana, ‘Ambiente spaziale con neon’, 1967/2017, installatie in de Pirelli HangarBicocca, Milan, 2017, foto: Agostino Osio © Fondazione Lucio Fontana
