ABC Architectuurcentrum Haarlem

Venue

Upcoming events

Deze semi-permanente expositie in het ABC over de verschillende ontwikkelzones in de stad Haarlem en regio is te zien tot en met de zomer van 2024. De komende jaren gaat het in Haarlem gonzen van de bouwactiviteiten. Duizenden woningen moeten er worden gebouwd in Haarlem. Deze woningen komen vooral in de 7 ontwikkelzones die de gemeente heeft aangewezen. Het ABC Architectuurcentrum gaat de ontwikkelingen in deze zones de komende jaren op de voet volgen. Deze expositie in de ‘Haarlem-zaal’ van het ABC biedt een overzicht van de visies die de gemeente voor elke ontwikkelzone heeft opgesteld. Daarnaast worden de concrete bouwprojecten belicht die al gerealiseerd, in uitvoering of in voorbereiding zijn. Het versnellen van de woningbouw komt voort uit een nijpend tekort aan woningen, met als gevolg snel stijgende huizenprijzen en schrikbarend oplopende wachttijden voor een sociale huurwoning.De groei van de stad vraagt ook om een groei van werkgelegenheid, van sport- en onderwijsvoorzieningen en om meer groen en recreatiemogelijkheden. De beschikbare ruimte binnen de stadsgrenzen zal intensief worden gebruikt. Dat alles met behoud van de bestaande kwaliteiten van Haarlem.Tevens is er een overzicht van grotere bouwprojecten buiten de 7 ontwikkelzones te zien. Het ABC wil nadrukkelijk een platform bieden voor discussie over deze grootschalige bouwopgave. Een platform waar ontwerpers, ontwikkelaars, beleidsmakers, raadsleden maar zeker ook buurtbewoners, wijkraden of belangengroepen hun mening kunnen geven over de veranderingen die zich aandienen of waar ze hun eigen ideeën kunnen presenteren.

Past events

Wonen, bouwen en beleven bij Franse striptekenaar Marc-Antoine Mathieu. Marc-Antoine Mathieu is een van de best bewaarde geheimen van de hedendaagse strip. Hij wordt wel de Franse Joost Swarte genoemd, toch kent in de Nederlandstalige wereld bijna niemand hem. Daar komt nu verandering in. In het kader van de Haarlemse Stripdagen 2022, dat ‘Wereldbouwers’ als thema heeft, toont het ABC Architectuurcentrum Haarlem van 3 tot en met 19 juni zijn werk. Wereldbouwers Net als Joost Swarte kan ook Marc-Antoine Mathieu (1959) bij uitstek een wereldbouwer worden genoemd. In een interview met de Amerikaanse multidisciplinaire designwebsite MAS Context zegt Mathieu: ‘Ik zie mezelf eigenlijk eerder als architect dan als verhalenverteller. Eerder als iemand die tijd en ruimte vormgeeft dan puur als stripmaker.’ Een van zijn meest geliefde scheppingen is een station. En dan niet zomaar een station, maar een station dat voor reizigers lastig bereikbaar is omdat het zélf door de ruimte beweegt. Mocht dit nog wat abstract klinken, op papier ziet Mathieus mobiele station er volstrekt naturel uit. Mathieu beschouwt het zelf als een van zijn meest geslaagde creaties. Overtuigend en absurd, bizar en volkomen geloofwaardig. Storytelling Tijdens de Stripdagen is dit station dan ook voor eenieder te bewonderen in het ABC. Net als andere karakteristieke ontwerpen van Mathieu, zoals een droomfabriek, een torenhoog lichtbaken en een oneindig museum. Het zijn scheppingen die niet snel in steen zullen worden omgezet (al is het maar omdat ze onmogelijk te realiseren zijn), maar die een volstrekt overtuigende omgeving vormen voor de personages die de stripmaker er laat rondlopen. Een verkenning van de wonderlijke plekken waar de menselijke geest ons zoal brengen kan en waar dromen worden gevangen.
De Haarlemse wijk ‘Tuinwijk Zuid’ van architect J.B. van Loghem viert dit jaar haar 100-jarig bestaan. Dat is voor het ABC Architectuurcentrum Haarlem een van de aanleidingen om van 22 mei tot en met 23 oktober 2022 een expositie te wijden aan het oeuvre én aan de bijzondere persoon Van Loghem (1881-1940). De andere aanleiding voor deze tentoonstelling is het verschijnen van een omvangrijke monografie over Van Loghem, geschreven door Rudolphine Eggink. Met als ondertitel ‘Architect van een optimistische generatie’, wordt deze zwaar onderbelichte architect zowel met de publicatie als de expositie alle eer gedaan. 100 jaar geleden is Van Loghem op de toppen van zijn kunnen. Deze sociaal bevlogen architect, geboren in 1881 in Haarlem, toont zijn vakmanschap in volle glorie in de bouw van wijken in Haarlem zoals Tuinwijk Zuid, Rosehaghe, Tuinwijk Noord, Huis Ter Cleeff en Patria. Hij is tevens een van de architecten van het Amsterdamse Betondorp. Van Loghems gedrevenheid om vooral voor de minder bedeelde bevolkingsgroepen comfortabele, gezonde en betaalbare woningen te bouwen voert hem ook naar Rusland. In het Siberische Kemerovo bouwt hij honderden woningen, scholen, een badhuis en gemeenschapshuizen. Na twee jaar keert hij enigszins gedesillusioneerd terug naar Nederland. Hij vestigt zich in Rotterdam. De architectenpraktijk van de “bolsjewiek” Van Loghem heeft het moeilijk in de crisisjaren. Hij krijgt weinig opdrachten. Maar dan ontpopt hij zich als de ideoloog van het zogenoemde ‘Nieuwe Bouwen’. Van Loghem gaat lesgeven, geeft lezingen, schrijft boeken en talloze artikelen in diverse bladen. Hij wordt ook internationaal actief in de CIAM als pleitbezorger voor het Nieuwe Bouwen. Hij werkt daar samen met mannen als Le Corbusier, Mart Stam en Gerrit Rietveld. Veel te jong, hij is nog maar 58 jaar, overlijdt hij vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog… Met zowel de publicatie als de ABC-tentoonstelling wordt ingezoomd op leven en werk van Van Loghem. Een randprogramma met diverse andere activiteiten als lezingen en (fiets)excursies zullen daar een verdieping aan toevoegen. Zo geeft Rudolphine Eggink op dinsdagavond 31 mei een lezing over Van Loghem in het ABC.
Het Licht Zien!
25januari 2022
-
17april 2022
Expositie over daglicht in architectuur in het ABC. Iedereen heeft daglicht nodig, ook in huis, in school en op het werk. Van 25 januari tot en met 17 april 2022 organiseert het ABC Architectuurcentrum Haarlem een tentoonstelling over het thema ‘daglicht in de architectuur’. Met als titel ‘Het Licht Zien!’ wordt ingegaan op de vraag hoe we zó kunnen ontwerpen en bouwen dat daglicht bijdraagt aan een aangenaam en gezond binnenklimaat. Dagelijks een portie daglicht doet een mens goed. Van daglicht is bekend dat het onze gezondheid en stemming positief beïnvloedt. Daglicht geeft rust en ontspanning, bevordert onze productiviteit en ons gevoel van veiligheid en tevredenheid. Hoe meer daglicht binnen, hoe prettiger en lekkerder iemand zich voelt. Maar hoe krijg je voldoende daglicht? We zitten tenslotte ongeveer 90% van onze tijd binnen… De tentoonstelling ‘Het Licht Zien!’ gaat over meer daglicht in huis, op het werk en in gebouwen. Er worden projecten getoond waarbij daglicht extra aandacht heeft gekregen zodat overdag veel licht tot diep in het interieur binnenkomt. In het verleden, toen het elektrisch licht nog niet was uitgevonden, maakten architecten soms al vernuftig gebruik van daglicht. Maar daglicht is nog steeds een actueel thema in hedendaagse architectuur. Dat is onder meer te zien bij het crematorium in Haarlem Noord van architect Herman Zeinstra met een maximaal gebruik van daglicht. Een belangrijke rol voor de toetreding van daglicht door middel van daglichtschachten is wellicht in de toekomst te zien wanneer de voormalige Haarlemse V&D een andere bestemming krijgt en de donkere verdiepingen bijvoorbeeld geschikt gemaakt worden voor woningbouw. De tentoonstelling ‘Het Licht Zien!’ toont verder onder meer vijf voorbeeldprojecten van architect Sander Mirck. Bij zijn ontwerpen besteedt hij veel aandacht aan daglicht gecombineerd met uitzicht. Zijn gebouwen worden gepresenteerd met foto’s en films, maar ook met analyses en bewegende daglichtsimulaties. Voor meer informatie over geplande lezingen en excursies zie onze website.
Licht en lijnenspel creëren kerstsfeer in het ABC! De komende tijd toont Ronald Mattern in de galerij (gang) van het ABC zijn subtiele lichtobjecten. Naast een aantal grote ronde figuren die hij al eerder heeft tentoongesteld, laat hij vooral ook nieuw werk zien, getiteld ‘Ruiten 10’. Met zijn ‘lichtbeelden’ brengt Mattern het ABC in een warme kerstsfeer. De serie ‘Ruiten 10’ zijn ‘lichtbeelden’ met LED–verlichting (6 volt) voor gebruik in de huiskamer. De beelden zijn gevormd van metaaldraad waaraan weerstandjes en lampjes gesoldeerd zijn. Een nauwkeurig werkje, omdat het netwerk van metaaldraden niet alleen de tekening en de hele vormgeving bepaalt maar ook – technisch gezien – een stroomcircuitje moet vormen. De gekleurde vlakken zijn van gelakt vliegerpapier. De ruit is voor Ronald Mattern een speciale vorm. Hij schrijft hier zelf over: “Op het eerste gezicht is het een figuur met vier dezelfde, gelijkwaardige zijden. Maar toch heeft een ruit, gevoelsmatig, een boven- en een onderkant en reikt de hele vorm ‘naar boven’. De twee zijkanten zijn de ondersteuning van de weg naar omhoog. Met behulp van die boven- en onderkant heb ik de ruit ingericht met allerlei draadfiguren. Menselijke contouren, karakters uit strips en sprookjes en eeuwig doorlopende abstracte draadfiguren. Niets van wat je ziet heeft een doel, alles heeft een willekeurige betekenis en prikkelt hooguit de fantasie. Die gaat pas echt werken wanneer de LED-lampjes gaan branden en het licht in allerlei onverwachte richtingen het lijnenspel beschijnt. Door het licht komen de draadvormen tot leven.” Ronald Mattern (1946) is van huis uit organisatieadviseur. Een paar jaar geleden heeft hij het LED-licht ontdekt. Hij was op slag getroffen door de helderheid van de lampjes, die hij begon te verwerken in ruimtelijke figuren van hout en koper- en ijzerdraad. De serie ‘Ruiten 10’ is speciaal voor het ABC ontwikkeld. Eerdere series, zoals de Non Flying Objects, zijn op diverse exposities getoond, zoals in De Woude (Noord-Holland), De Raadskelder (Doesburg), het Raadhuis voor de Kunst (Velsen) en de Pop-up Galerie (Bloemendaal). Voor meer informatie: www.ronaldmattern.com; telefoon 023-5765110. De tentoongestelde werken zijn te koop. Prijs: € 150,- per stuk, inclusief voeding en desgewenst hulp bij het ophangen thuis.
Lichtobjecten van Ronald Mattern en fotografie van Marco van Beusekom. De komende tijd toont het ABC in de galerij (gang) subtiele lichtobjecten van Ronald Mattern en één bijzondere ‘Haarlemse’ foto van Marco van Beusekom. Naast een aantal grote ronde figuren laat Mattern lichtbeelden uit zijn serie ‘Ruiten 10’ zien. Met zijn ‘lichtbeelden’ brengt Mattern het ABC in een warme kerstsfeer. Een foto van Van Beusekom versterkt dat beeld. De serie ‘Ruiten 10’ zijn ‘lichtbeelden’ met LED–verlichting (6 volt) voor gebruik in de huiskamer. De beelden zijn gevormd van metaaldraad waaraan weerstandjes en lampjes gesoldeerd zijn. Een nauwkeurig werkje, omdat het netwerk van metaaldraden niet alleen de tekening en de hele vormgeving bepalen maar ook – technisch gezien – een stroomcircuitje moet vormen. De gekleurde vlakken zijn van gelakt vliegerpapier. De ruit is voor Ronald Mattern een speciale vorm. Hij schrijft hier zelf over: “Op het eerste gezicht is het een figuur met vier dezelfde, gelijkwaardige zijden. Maar toch heeft een ruit, gevoelsmatig, een boven- en een onderkant en reikt de hele vorm ‘naar boven’. De twee zijkanten zijn de ondersteuning van de weg naar omhoog. Met behulp van die boven- en onderkant heb ik de ruit ingericht met allerlei draadfiguren. Menselijke contouren, karakters uit strips en sprookjes en eeuwig doorlopende abstracte draadfiguren. Niets van wat je ziet heeft een doel, alles heeft een willekeurige betekenis en prikkelt hooguit de fantasie. Die gaat pas echt werken wanneer de LED-lampjes gaan branden en het licht in allerlei onverwachte richtingen het lijnenspel beschijnt. Door het licht komen de draadvormen tot leven.” Fotograaf Marco van Beusekom schrijft over zichzelf: “Ik ben van nature visueel ingesteld en ben dan ook altijd op zoek naar het beeld van de huidige tijd waarin wij leven. Voor mij is de kunst van het fotograferen het vastleggen van bepaalde gebeurtenissen zonder dat ik daar veel woorden aan hoef te geven. Woorden betekenen veel maar soms zijn woorden ontoereikend voor het overbrengen van een gevoel, een emotie. In een foto weet ik dat vast te leggen. De foto van De Grote Markt met op de achtergrond de St. Bavokerk is genomen op een herfstochtend, september 2020. De binnenstad ligt onder een deken van mist en straalt rust uit. Zodra de zon zich opwarmt trekt de mist langzaam op. Op de voorgrond wordt de anderhalve meter van corona belicht…
De tentoonstelling ‘Gateway Haarlem’ die van 17 oktober t/m 16 januari te zien is in het ABC architectuurcentrum Haarlem belicht de metamorfose van de Schipholweg. De Schipholweg is een van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste entree van Haarlem. De afgelopen 10 jaar is het aanzien van deze invalsweg vanaf de A9 ingrijpend veranderd en ook de komende jaren staan er een aantal nieuwbouwprojecten op stapel die het Haarlemse stadsbeeld danig zullen veranderen. Voor het ABC Architectuurcentrum reden om in een zogenoemde ‘Wijk-te-Kijk-tentoonstelling’ de metamorfose van de ‘Gateway Haarlem’ te belichten en in historisch perspectief te plaatsen.
Honderd jaar geleden werd ten noorden van het Haarlemse centrum, net buiten het bolwerk, de wijk Rozenhagen gebouwd door de gereformeerde woningstichting Patrimonium. De totaalopzet, een soort tuindorp met 318 arbeiderswoningen, vijf winkelwoningen en 81 middenstandswoningen, werd ontworpen door de Amsterdamse architecten T. Kuipers en A. Ingwersen. De architectuur van de wijk die nu bekend staat als Patrimoniumbuurt kent nagenoeg allemaal dezelfde karakteristieke bouwstijl en toont gelijkenissen met die van de Amsterdamse School. Het 100-jarig jubileum is voor het ABC aanleiding om aandacht te besteden aan deze bijzondere buurt middels een expositie maar ook met onder meer lezingen en excursies.
De Haarlemse Beroepskunstenaarsvereniging KZOD (Kunst Zij Ons Doel) bestaat dit jaar maar liefst 200 jaar! Om dat bijzondere jubileum te vieren worden op 13 verschillende locaties in de stad een selectie werken getoond van de huidige leden en van enkele oud-leden. Onder de titel ‘Zichtlijnen’ zijn in het ABC de werken te zien van de volgende kunstenaars: Ellen Wolff, Adriaan Brand, Anneke Koster, Femke van der Zee, Marcel Kooij, Otie van Vloten, Joep van Opzeeland, Mark Thatcher, Lizan van Dijk en Ben Kamp. Beeld: werk van Marcel Kooij