********** English **********
ReThinking Collections is a new temporary exhibition devoted to provenance
research. Most of the collections in the Royal Museum for Central Africa were
acquired during the colonial era, in what is now the DR Congo. Provenance
research and the related topic of restitution are attracting more attention in
current social and political debate. But how do we trace the origin of
collections? What new insights can be gleaned from these provenances? And what
should become of such collections, within and beyond museum walls?
The exhibition attempts to shed light on the many approaches to provenance
research and the current issues surrounding it. It presents varied and
occasionally surprising pieces, and addresses questions related to this
contested heritage. The exhibition also explores new perspectives and future
approaches to colonial collections.
ReThinking Collections opens on 19 January 2024.
The exhibition is inspired by the book (Re)Making Collections: Origins,
Trajectories & Reconnections (2023), edited by Sarah Van Beurden, Didier Gondola
and Agnès Lacaille, and published by the AfricaMuseum.
********** Français **********
ReThinking Collections est une nouvelle exposition temporaire consacrée à la
recherche de provenance. Les collections de l’AfricaMuseum ont majoritairement
été acquises dans l’actuelle RD Congo pendant la période coloniale. La recherche
de provenance et le thème corolaire de la restitution font l’objet d’une
attention croissante dans les débats sociaux et politiques. Mais comment
retracer l’origine des collections ? Quelles nouvelles compréhensions peuvent
émerger de ces provenances ? Et quel avenir pour de telles collections, dans et
hors les murs des musées ?
L’exposition s’attache à éclairer les enjeux actuels et les multiples approches
de la recherche de provenance. Elle présente des collections variées et quelques
fois inattendues, en incluant les questions liées à cet héritage aujourd’hui
contesté. En outre, l’exposition explore de nouvelles perspectives concernant le
futur des collections coloniales.
Une expo à découvrir dès le 19 janvier 2024.
ReThinking Collections s’inspire du livre La Fabrique des collections. Origines,
trajectoires et reconnexions (2023) de Sarah Van Beurden, Didier Gondola et
Agnès Lacaille, publié par l’AfricaMuseum.
********** Nederlands **********
ReThinking Collections is een nieuwe tijdelijke tentoonstelling over
herkomstonderzoek. De collecties in het AfricaMuseum werden grotendeels
verworven tijdens de koloniale periode in de huidige DR Congo. Herkomstonderzoek
en het daarmee verbonden thema van restitutie krijgen steeds meer aandacht in
maatschappelijke en politieke debatten. Maar hoe kunnen we de oorsprong van
collecties achterhalen? Welke nieuwe inzichten levert deze kennis op? En wat is
de toekomst van de collecties, binnen en buiten de muren van musea?
De tentoonstelling toont de soms complexe realiteit van herkomstonderzoek.
Uiteenlopende en soms onverwachte collecties komen aan bod, waarbij
ongemakkelijk erfgoed niet uit de weg wordt gegaan. Daarnaast verkent de
tentoonstelling nieuwe perspectieven op de toekomstvan koloniale collecties.
Wees erbij vanaf 19 januari 2024.
ReThinking Collections is geïnspireerd op het boek (Re)Making Collections
Origins, Trajectories & Reconnections (2023) van Sarah Van Beurden, Didier
Gondola & Agnès Lacaille (red.), uitgegeven door het AfricaMuseum.
Royal Museum for Central Africa
Lieu
Événements à venir
Événements passés
********** Nederlands **********
In het kader van 125/5 jaar en op Allerheiligen, nodigen het AfricaMuseum en de
vzw Change je uit voor een herdenkingswandeling.
In de omgeving van het huidige museum vond in 1897 de koloniale tentoonstelling
van de Belgische koning Leopold II plaats.
Ekia, Gemba, Kitukwa, Mpela, Zao, Samba en Mbange zijn zeven Congolezen die
stierven in juli en augustus 1897 in Tervuren. Ze maakten deel uit van 267
Congolezen die werden tentoongesteld in wat we nu een mensenzoo noemen.
Tijdens deze wandeling staat de gids stil bij 10 plaatsen rond het museum die
een stuk koloniale geschiedenis meedragen.
De wandeling werd gerealiseerd in samenwerking met Georgine Dibua. Haar
vereniging Bakushinta organiseert rondleidingen en herdenkingsmomenten in
Brussel.
********** Français **********
Dans le cadre des 125/5 ans et le jour de la Toussaint, l’AfricaMuseum et Change
asbl vous invitent à une promenade commémorative.
L'exposition coloniale du roi belge Léopold II s'était tenue en 1897 dans les
environs de l'actuel musée.
Ekia, Gemba, Kitukwa, Mpela, Zao, Samba et Mbange sont sept Congolais morts en
juillet et août 1897 à Tervuren. Ils faisaient partie des 267 Congolais exhibés
dans ce que nous appelons aujourd'hui un zoo humain.
Au cours de cette promenade, le guide François Makanga s'arrête à 10 endroits
autour du musée qui portent une partie de l'histoire coloniale.
La promenade a été réalisé en collaboration avec Georgine Dibua. Son association
Bakushinta organise des visites guidées et des événements commémoratifs à
Bruxelles.
********** Nederlands **********
Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (AfrikaMuseum) bestaat in 2023 125
jaar. Het museum heropende 5 jaar geleden ook zijn deuren na een renovatie. Ter
gelegenheid hiervan organiseert de instelling activiteiten die de rol van het
museum in het verleden, het heden en de toekomst in vraag stellen. Het bezoek
begint in de Grote Rotonde. De gids nodigt je uit om de zalen te verkennen die
gewijd zijn aan de Belgische koloniale geschiedenis in Centraal-Afrika (DR
Congo, Rwanda, Burundi), het verhaal van Patrice Lumumba, de oorlog in
Oost-Congo, de Afrikaanse aanwezigheid in België en de problematiek van de
restitutie van het erfgoed. Aan de hand van voorbeelden uit de actualiteit
reflecteert de gids over de impact van de kolonisatie op het heden. Na het
bezoek kan je deelnemen aan een uitwisseling in aanwezigheid van een medewerker
van het museum.
********** Français **********
Le Musée royal de l’Afrique centrale (AfricaMuseum) aura 125 ans en 2023. Le
musée a également réouvert ses portes il y a 5 ans après rénovation. A cette
occasion, l’institution organise des activités qui questionnent le rôle du musée
dans le passé, le présent et l’avenir. La visite commence dans la Grande
Rotonde. Le guide vous invite à parcourir les salles dédiées à l'histoire
coloniale belge en Afrique centrale (RD Congo, Rwanda, Burundi), l’histoire de
Patrice Lumumba, la guerre à l’Est du Congo, la présence africaine en Belgique
et les questions de restitutions du patrimoine. À l'aide d'exemples tirés de
l'actualité, le guide mènera une réflexion sur l'impact de la colonisation sur
le présent. Après la visite, vous pouvez, si vous le souhaitez, participer à un
échange en présence d'un membre du personnel du musée.
Ontdek 21 Europese kunstenaars van Afrikaanse origine die, in een postkoloniale
context, reflecteren over hun erfgoed, hun herinneringen en hun identiteit. Hun
kunst raakt thema’s als dekolonisatie, racisme, de status van de vrouw, …. Ze
doorbreken clichés en brengen hoop voor een toekomst in opbouw in een Europa dat
de gemeenschappelijke ruimte van deze kunstenaars is. Na het bezoek vergezelt
gids Katelijne Hermans ons bij de lunch. Dat betekent extra tijd voor een
verdiepend gesprek en uitwisseling.
*** Français ***
L'exposition interroge l'Europe qui entend se construire comme le lieu d'un
avenir inclusif, diversifié, démocratique et libre.Enfants des anciennes
colonies, les artistes et les intellectuels qui présentent Europa Oxalá
apportent à la scène culturelle et artistique l'héritage colonial qui les a
façonnés et qui a été le point de départ de leur travail de recherche et de
production.'Oxalá' est une expression portugaise dont l’origine vient de l’arabe
« Insh’ Allah » et qui a perdu son sens religieux. Ce mot qui résulte de siècles
d’intégration comporte plusieurs sens et traduit l’idée d’avenir, de devenir et
de futur qui se construit.
*** Nederlands ***
De kunstenaars, geboren en getogen in een postkoloniale context reflecteren over
hun erfgoed, hun herinneringen en hun identiteit.Het vernieuwende en
transnationale karakter van het werk van deze kunstenaars van de ‘postmemorie’
heeft het artistieke en culturele landschap van de laatste twee decennia
diepgaand getekend en kan worden gezien als een essentiële bijdrage aan het
hedendaagse Europa.Het woord 'oxalá' is een prachtig leenwoord uit de Portugese
taal dat de betekenis van Inch'Allah deelt. Het komt voort uit een eeuwenlang
integratieproces, een idee van hoop, van wording en van het bouwen aan een
toekomst.
*** Nederlands ***
Het studententeam "Decolonise Nature" van het Honours Programme
Transdisciplinair Inzichten georganiseerd door het REGA Instituut KU Leuven
nodigt je graag uit om deel te nemen aan het "Decolonise Nature Weekend", een
interactief weekend dat niet alleen de westerse natuurvisies in vraag wil
stellen, maar ook terugwinnen van inheemse kennis onder de slogan
"Dekoloniserende kennis van de natuur, een (her)ontdekking van inheemse kennis
en herbeoordeling van de nieuwigheid van (sommige) westerse wetenschappelijke
kennis." Met een groep van 11 studenten van verschillende disciplines,
opleidingsniveaus en nationaliteiten aan de KU Leuven in België, hebben we de
natuur besproken die verder gaat dan de huidige wetenschappelijke modellen die
te vaak traditionele/inheemse modellen voor het definiëren en benaderen van
kennis in de natuur negeren en marginaliseren. Uiteindelijk hopen we onze
reflecties te delen tijdens het Decolonise Nature Weekend in het Afrikamuseum in
Tervuren, op 13 & 14 mei 2022.
*** Français ***
L'équipe d'étudiants "Décoloniser la Nature" du Honors Program Transdisciplinary
Insights organisé par l'Institut KU Leuven REGA souhaite vous inviter à
participer au "Decolonise Nature Weekend", un week-end interactif destiné non
seulement à questionner les visions occidentales de la nature mais aussi
récupérer les connaissances indigènes sous le slogan "Décoloniser les
connaissances de la nature, une (re-)découverte des connaissances indigènes et
une réévaluation de la nouveauté de (certaines) connaissances scientifiques
occidentales". Avec un groupe de 11 étudiants de différentes disciplines,
niveaux d'éducation et nationalités à la KU Leuven en Belgique, nous avons
discuté de la nature au-delà des modèles scientifiques actuels qui négligent et
marginalisent trop souvent les modèles traditionnels/indigènes de définition et
d'approche des connaissances dans la nature. Enfin, nous espérons partager nos
réflexions lors du Week-end Décoloniser la Nature au Musée de l'Afrique à
Tervuren, les 13 & 14 mai 2022.
*** English ***
The "Decolonise Nature" student team of the Honours Programme Transdisciplinary
Insights organised by the KU Leuven REGA Institute would like to invite you to
participate in the "Decolonise Nature Weekend", an interactive weekend intended
to not only question the Western views of nature but also reclaim indigenous
knowledge under the slogan “Decolonising Natures Knowledge, a (re-)discovery of
indigenous knowledge & reassessment of the novelty of (some) Western scientific
knowledge.” With a group of 11 students from different disciplines, education
levels and nationalities at KU Leuven in Belgium, we have been discussing nature
beyond current scientific models which too often neglect and marginalise
traditional/indigenous models of defining and approaching knowledge within
nature. Ultimately, we hope to share our reflections during the Decolonise
Nature Weekend in the Africa Museum in Tervuren, on 13 & 14th May 2022.
*** Nederlands ***
Het is nog maar 60 jaar geleden dat de laatste mensentuinen werden
georganiseerd. Mensentuinen waren nagebouwde dorpen, bewoond door ‘authentieke’
bewoners afkomstig uit de koloniën. Een populaire attractie op de verschillende
wereldtentoonstellingen waar meer dan anderhalf miljard toeschouwers kwamen
kijken naar de ‘inferieure andere’.Deze expo focust op het fenomeen van mensen
als ‘levende tentoonstellingsobjecten’ en nodigt uit om na te denken over de
impact van deze mensentuinen. Niet alleen was het mensonterend, sommigen
overleefden hun verblijf in het Westen niet.Een gids begeleidt ons tijdens ons
bezoek én schuift ook achteraf mee aan tafel voor een pittig gesprek.
Instaprondleiding in de expo 'Mensentuin.'
05december 2021
-06maart 2022
*** Nederlands ***
Wat is een mensentuin? Wie werd er tentoongesteld? Is er een verband tussen
mensentuinen, rassentheorieën en kolonisatie? Waarom toont het museum nog
racistische beelden? En wat zijn de gevolgen van mensentuinen vandaag? De
rondleiding gaat op in deze vragen. Een gids leidt de groep langs mensentuinen
van de 19e en 20e eeuw, en staat stil bij de verhalen van figuren zoals de
Zuid-Afrikaanse vrouw Saartje Baartman, de Franse wetenschapper George Cuvier en
de Congolese student Paul Panda Farnana. De gids heeft bijzondere aandacht voor
de mensentuinen in België en de tentoongestelde Congolezen in Antwerpen,
Tervuren en Brussel. Doorheen de rondleiding wordt de populariteit van
mensentuinen geïllustreerd aan de hand van affiches. Tot slot gaat de gids met
de groep in gesprek over de kijk op de ‘andere’. Het artistiek project van
kunstenaar Teddy Mazina (Muzungu Tribes) en hedendaagse voorbeelden van
racistische uitspraken en gebeurtenissen zetten aan tot nadenken. Kan je je
eigen kijk veranderen? Elke zondag14:00 (FR) & 14:30 (NL)Duur: 1u30Doelgroep:
Jongeren vanaf 14 jaar en volwassenenPrijs: €4 + toegangsticketInschrijven kan
online of aan de kassa de dag zelf.
*** Français ***
Qu'est-ce qu'un zoo humain ? Qui était exposé ? Y a-t-il un lien entre les zoos
humains, les théories raciales et la colonisation ? Pourquoi le musée
montre-t-il encore des images racistes ? Et quelles sont les conséquences des
zoos humains aujourd'hui ?La visite se concentre sur ces questions. Un guide
accompagne le groupe à travers des zoos humains des XIXe et XXe siècles et
réfléchit aux histoires de personnalités comme celles de la sud-africaine
Saartje Baartman, du scientifique français George Cuvier et de l'étudiant
congolais Paul Panda Farnana. Le guide porte une attention particulière aux zoos
humains en Belgique et aux Congolais exposés à Anvers, Tervuren et Bruxelles.
Tout au long de la visite, la popularité des zoos humains est illustrée par des
affiches.Enfin, le guide discute avec le groupe du regard sur « l'autre ». Le
projet artistique de l'artiste Teddy Mazina (Muzungu Tribes) et des exemples
contemporains de commentaires et d'événements racistes suscitent la réflexion.
Pouvez-vous changer votre propre regard?Chaque Dimanche14h00 (FR) & 14h30
(NL)Durée : 1h30Jeunes à partir de 14 ans et adultesPrix : 4€ + ticket d'entrée