Harvest Assembly

In this closing assembly, we collect the harvest from the three-day study circle. Each artist collective shares the insights, questions, and inspirations they’ve gathered about cinema’s potential as a method and medium for rehearsing collective organizing, militant imagination, and liberatory transformation. The session is introduced and hosted by Massimiliano Mollona, who coordinates the eponymous long-term project Cinema as Assembly, which explores militant cinema through the histories of Third Cinema, Indigenous, and anti-racist filmmaking.  Writer and producer Shakerifar will share her insights from facilitating the sharing sessions with the artist collectives. Massimiliano Mollona is an anthropologist and filmmaker. He has conducted extensive fieldwork in Brazil and England, around themes of class, work, post-capitalism and decoloniality through a participatory methodology that combines anthropological analysis and artistic interventions. Mollona has taught Anthropology of Art and Political Anthropology at Goldsmiths, London and currently teaches at the Department of the Arts (DAR) at the University of Bologna. He was director of the Athens Biennial OMONIA; co-director of the Bergen Assembly and is founding member of the Institute of Radical Imagination (IRI).Elhum Shakerifar is a writer and translator, currently translating Parinaz Fahimi's poetry and part of the 24/25 Southbank New Poets cohort. Elhum is also a BAFTA-nominated producer, most recently Executive Producer of Clear Night, Helene Kazan’s multi-sensory investigative homage to Asmahan for the 2025 Sharjah Biennial. She has programmed for London Film Festival (2014-21), Shubbak – festival of contemporary Arab culture (2015-19), Barbican (Poetry in Motion: Contemporary Iranian Cinema, 2019), BFI (Drama & Desire, the films of Youssef Chahine, 2023) and is on the board of the Palestine Film Institute, co-curating the Palestine Film Platform. Elhum runs the London-based company Hakawati (‘storyteller’ in Arabic) @TheHakawatis.Forum Lenteng is an egalitarian non-profit organization based in Jakarta, dedicated to developing social and cultural studies. Founded in 2003 by communication students, artists, researchers, and cultural observers, the forum focuses on expanding its members' knowledge of media and art through production, documentation, research, and open distribution. This knowledge serves as a foundation for community discussions on social issues through the lens of art and media. Over more than a decade, Forum Lenteng has grown significantly, developing numerous programs in collaboration with various institutions and communities across Indonesia and internationally. As a dynamic collective, Forum Lenteng addresses film and moving images as processes of collective research, creation, and viewing. They facilitate workshops, film screenings (both open and closed sessions), writing initiatives, and other activities to explore image-making as a form of social practice. Since 2017 werkt Marinho de Pina samen met Filipa César, Sana na N’Hada en Suleimane Biai over de Mediateca Abotcha in Guinee-Bissau (mediateca-onshore.org), een programma voor de culturele creatie van dromen en utopieën met de lokale gemeenschap. Samen managen, produceren, cureren, communiceren en animeren ze culturele activiteiten, waarbij ze een collectieve verkenning faciliteren van militante cinemapraktijken van de Afrikaanse bevrijdingsbeweging in Guinee-Bissau en hun voortdurend potentieel. Marinho de Pina co-regisseerde de feature-length essay film Resonance Spiral met Filipa César die in première ging op het Berlinale Forum in 2024. Als onderzoeksassistent aan DIN MIA’CET-ISCTE, het Centrum voor Studies over Socio-economische Verandering en Territorium, werkt hij momenteel aan een PhD over heilige ruimtes in Bissau. Marinho is een uitgesproken woordkunstenaar en verhalenverteller, bedreven in verschillende formats. Hij is er rotsvast van overtuigd dat twijfels te verkiezen zijn boven starre zekerheden. Als transdisciplinair kunstenaar is hij ook performer, dichter, muzikant en schrijver, zelfs in het weekend en op feestdagen. La Voix des sans papiers (VSP) is a collective of self-organized undocumented people in Brussels. Founded in 2014, the collective organizes political occupations and is connected with other collectives in Brussels, Liège, Verviers, and Mons. These occupations serve as spaces for political struggle and survival, with the central demand being the regularization of all undocumented people. Through their fight for rights, VSP builds bridges with various forms of support: associations, collectives, unions, and supportive citizens. Over the past ten years, filmmakers Mieriën Coppens and Elie Maissin have created a collection of short films with VSP that are part of a growing series. These documentaries stand alone but collectively testify to a dedicated vision and a meticulous, socially engaged working method.Marwa Arsanios addresses structural questions using different devices, forms and strategies. From investigating the conflict-driven transformation of architecture to exploring artist-run spaces and temporary conventions between feminist communes and cooperatives, her practice aims to make space within − and without − existing art structures to experiment with different kinds of politics. She frequently uses the medium (and space) of film to connect struggles as if they were images. In her ongoing film series Who is Afraid of Ideology (since 2017), she weaves an intersectional path through the resistance of women on the frontline in places such as Northern Syria and Colombia to claim the unmediated right to land and water.With these works, Arsanios has adopted a new materialist perspective on these issues, focusing on feminist movements and historic land struggles. In this approach, she explores questions of property, law, economy, and ecology while looking at specific plots of lands and the people who work on them.

********** Français **********

Lors de cette assemblée de clôture, nous récoltons les fruits de ces trois jours de cercle d'étude. Chaque collectif d'artistes partage les idées, les questions et les inspirations qu'il a recueillies sur le potentiel du cinéma en tant que méthode et médium pour répéter l'organisation collective, l'imagination militante et la transformation libératoire. La session est introduite et animée par Massimiliano Mollona et Elhum Shakerifar, qui coordonne le projet éponyme à long terme Cinema as Assembly, qui explore le cinéma militant à travers l'histoire du troisième cinéma, du cinéma indigène et du cinéma antiraciste. La scénariste et productrice Shakerifar partagera ses réflexions sur l'animation des séances avec les collectifs d'artistes. Massimiliano Mollona est anthropologue et cinéaste. Il a mené un important travail de terrain au Brésil et au Royaume-Uni sur les thèmes de la classe sociale, du travail, du post-capitalisme et de la décolonialité, en utilisant une méthodologie participative qui combine l'analyse anthropologique et les interventions artistiques. Mollona a enseigné l'anthropologie de l'art et l'anthropologie politique à Goldsmiths, Londres, et enseigne actuellement au département des arts (DAR) de l'université de Bologne. Il a été directeur de la biennale d'Athènes OMONIA, codirecteur de l'assemblée de Bergen et membre fondateur de l'Institute of Radical Imagination (IRI).Elhum Shakerifar est écrivain et traducteur. Shakerifar traduit actuellement la poésie de Parinaz Fahimi et fait partie de la cohorte 24/25 des New Poets de Southbank. Elhum est également productrice nommée aux BAFTA, et plus récemment productrice exécutive de Clear Night, l'hommage multisensoriel d'Helene Kazan à Asmahan pour la Biennale de Sharjah 2025. Elle a programmé pour le London Film Festival (2014-21), Shubbak - festival de la culture arabe contemporaine (2015-19), Barbican (Poetry in Motion : Contemporary Iranian Cinema, 2019), BFI (Drama & Desire, the films of Youssef Chahine, 2023) et est membre du conseil d'administration du Palestine Film Institute, co-curateur de la Palestine Film Platform. Elhum dirige la société londonienne Hakawati (« conteur » en arabe) @TheHakawatis.Forum Lenteng est une organisation égalitaire à but non lucratif basée à Jakarta, qui se consacre au développement d'études sociales et culturelles. Fondé en 2003 par des étudiant·es en communication, des artistes, des chercheur·euses et des observateur·ices culturel·les, le forum se concentre sur l'élargissement des connaissances de ses membres en matière de médias et d'art par le biais de la production, de la documentation, de la recherche et de la distribution ouverte. Ces connaissances servent de base aux discussions communautaires sur les questions sociales à travers le prisme de l'art et des médias. Forum Lenteng s'est considérablement développé depuis plus d’une décennie, en mettant en place de nombreux programmes en collaboration avec diverses institutions et communautés en Indonésie et au niveau international. En tant que collectif dynamique, Forum Lenteng aborde le cinéma et les images animées comme des processus de recherche, de création et de visionnage collectifs. Il organise des ateliers, des projections de films (séances ouvertes et fermées), des initiatives en matière d'écriture et d'autres activités visant à explorer la création d'images en tant que forme de pratique sociale.Marinho de Pina collabore depuis 2017 avec Filipa César, Sana na N'Hada et Suleimane Biai à Mediateca Abotcha en Guinée-Bissau (mediateca-onshore.org), un programme de création culturelle de rêves et d'utopies avec la communauté locale. Iels gèrent, produisent, organisent, communiquent et animent  ensemble des activités culturelles, et facilitent ainsi l'exploration collective des pratiques cinématographiques militantes du Mouvement de libération africaine en Guinée-Bissau et de leur potentiel durable. Marinho de Pina a coréalisé le long métrage d'essai Resonance Spiral avec Filipa César, dont la première a eu lieu au Berlinale Forum en 2024. En tant qu'assistant de recherche au DIN MIA'CET-ISCTE, le Centre d'études sur les changements socio-économiques et le territoire, il prépare actuellement un doctorat sur les espaces sacrés à Bissau. Marinho manie très habilement les mots et est un conteur hors pair, capable de s'exprimer à travers  différents supports. Il croit fermement que les doutes sont préférables aux certitudes rigides. Artiste transdisciplinaire, il est également performeur, poète, musicien et écrivain  - week-ends et  jours fériés inclus.  La Voix des sans papiers (VSP) est un collectif autogéré de personnes sans papiers à Bruxelles. Fondé en 2014, le collectif organise des occupations politiques et est relié à d'autres collectifs à Bruxelles, Liège, Verviers et Mons. Ces occupations servent d'espaces de lutte politique et de survie, avec pour revendication centrale la régularisation de toutes les personnes sans-papiers. Dans leur lutte pour les droits, la VSP établit des liens avec divers soutiens : associations, collectifs, syndicats et citoyen·nes solidaires. Au cours des dix dernières années, les réalisateurs Mieriën Coppens et Elie Maissin ont créé avec la VSP une collection de courts métrages faisant partie d'une série qui continue de s’accroître. Ces documentaires sont autonomes, mais témoignent collectivement d'une vision et d'une méthode de travail méticuleuses et socialement engagées.Marwa Arsanios aborde des questions structurelles en utilisant différents dispositifs, formes et stratégies. Qu'il s'agisse d'étudier la transformation conflictuelle de l'architecture ou d'explorer les espaces gérés par des artistes et les conventions temporaires entre les communes et les coopératives féministes, sa pratique vise à créer un espace à l'intérieur - et à l'extérieur - des structures artistiques existantes pour expérimenter différents types de politiques. Elle utilise fréquemment le médium (et l'espace) cinématographique pour relier les luttes comme s'il s'agissait d'images. Dans sa série de films en cours Who is Afraid of Ideology (depuis 2017), elle tisse un chemin intersectionnel à travers la résistance des femmes sur la ligne de front dans des endroits tels que le nord de la Syrie et la Colombie pour revendiquer le droit non médiatisé à la terre et à l'eau.Avec ces travaux, Arsanios a adopté une nouvelle perspective matérialiste sur ces questions, en se concentrant sur les mouvements féministes et les luttes historiques pour le droit à la terre. Dans cette approche, elle explore les questions de propriété, de droit, d'économie et d'écologie tout en se penchant sur des parcelles de terre spécifiques et les personnes qui y travaillent.

********** Nederlands **********

Een slotbijeenkomst door Massimiliano Mollona en Elhum Shakerifar, in gesprek met Forum Lenteng, Marinho de Pina (Mediateca Abotcha), La Voix des sans papiers de Bruxelles met Mieriën Coppens en Elie Maissin, en Marwa Arsanios.In deze slotbijeenkomst verzamelen we de oogst van de driedaagse studiekring. Elk kunstenaarscollectief deelt de inzichten, vragen en inspiraties die ze verzameld hebben over het potentieel van cinema als methode en medium voor het oefenen van collectieve organisatie, militante verbeelding en bevrijdende transformatie. De sessie wordt ingeleid en gepresenteerd door Massimiliano Mollona, die het gelijknamige langetermijnproject Cinema as Assembly coördineert, waarin militante cinema wordt onderzocht aan de hand van de geschiedenis van Third Cinema, inheemse en antiracistische films. Schrijver en producer Shakerifar zal haar inzichten delen die ze verwierf tijdens het faciliteren van alle verschillende gedeelde sessies met de kunstenaarscollectieven.  • Massimiliano Mollona is antropoloog en filmmaker. Hij heeft uitgebreid veldwerk verricht in Brazilië en Engeland rond thema's als klasse, werk, postkapitalisme en dekolonialiteit door middel van een participatieve methodologie die antropologische analyse en artistieke interventies combineert. Mollona doceerde Antropologie van de Kunst en Politieke Antropologie aan Goldsmiths in Londen en doceert momenteel aan het Departement van de Kunsten (DAR) aan de Universiteit van Bologna. Hij was directeur van de biënnale OMONIA in Athene, mededirecteur van de Bergen Assembly en stichtend lid van het Institute of Radical Imagination (IRI). • Elhum Shakerifar is schrijver en vertaler. Shakerifar vertaalt momenteel poëzie van Parinaz Fahimi en maakt deel uit van het 24/25 Southbank New Poets cohort. Elhum is ook een door de BAFTA genomineerde producent, meest recentelijk Executive Producer van Clear Night, Helene Kazan's multisensoriële onderzoekshommage aan Asmahan voor de Biënnale van Sharjah in 2025. Ze heeft geprogrammeerd voor het London Film Festival (2014-21), Shubbak - festival van hedendaagse Arabische cultuur (2015-19), Barbican (Poetry in Motion: Contemporary Iranian Cinema, 2019), BFI (Drama & Desire, de films van Youssef Chahine, 2023) en zit in het bestuur van het Palestine Film Institute, waar ze mee het Palestine Film Platform organiseert. Elhum runt het in Londen gevestigde bedrijf Hakawati ('verhalenverteller' in het Arabisch) @TheHakawatis. • Forum Lenteng is een egalitaire non-profitorgansiatie in Jakarta, die zich wijdt aan de ontwikkeling van sociale en culturele studies. Het forum werd in 2003 opgericht door studenten Communicatie, kunstenaars, onderzoekers, culturele waarnemers en richt zich op het verbreden van de kennis van de leden over media en kunst. Dit doen ze aan de hand van productie, documentatie, onderzoek en open distributie. De opgebouwde kennis dient als de basis voor community discussies over sociale kwesties, door de lens van kunst en media. In meer dan tien jaar tijd is Forum Lenteng aanzienlijk gegroeid, waarbij het talrijke programma’s ontwikkelde in samenwerking met verschillende instituten en communities in Indonesië en internationaal. Als een dynamisch collectief, spreekt Forum Lenteng film en moving image aan als processen van collectief onderzoek, creatie en screenings. Ze faciliteren workshops, film screenings (zowel open als gesloten sessies), schrijfinitiatieven en andere activiteiten die image-making als een vorm van sociale praxis verkennen. Since 2017 werkt Marinho de Pina samen met Filipa César, Sana na N’Hada en Suleimane Biai over de Mediateca Abotcha in Guinee-Bissau (mediateca-onshore.org), een programma voor de culturele creatie van dromen en utopieën met de lokale gemeenschap. Samen managen, produceren, cureren, communiceren en animeren ze culturele activiteiten, waarbij ze een collectieve verkenning faciliteren van militante cinemapraktijken van de Afrikaanse bevrijdingsbeweging in Guinee-Bissau en hun voortdurend potentieel. Marinho de Pina co-regisseerde de feature-length essay film Resonance Spiral met Filipa César die in première ging op het Berlinale Forum in 2024. Als onderzoeksassistent aan DIN MIA’CET-ISCTE, het Centrum voor Studies over Socio-economische Verandering en Territorium, werkt hij momenteel aan een PhD over heilige ruimtes in Bissau. Marinho is een uitgesproken woordkunstenaar en verhalenverteller, bedreven in verschillende formats. Hij is er rotsvast van overtuigd dat twijfels te verkiezen zijn boven starre zekerheden. Als transdisciplinair kunstenaar is hij ook performer, dichter, muzikant en schrijver, zelfs in het weekend en op feestdagen. La Voix des sans papiers (VSP) is een collectief van zelfgeorganiseerde mensen zonder papieren in Brussel. Het collectief werd opgericht in 2014 en organiseert politieke bezettingen en is verbonden met andere collectieven in Brussel, Luik, Verviers en Bergen. Deze bezettingen dienen als ruimtes voor politieke strijd en overleving, met als centrale eis de regularisatie van alle mensen zonder papieren. Door middel van hun strijd voor rechten, bouwt VSP bruggen met verschillende vormen van steun: verenigingen, collectieven, vakbonden en solidaire burgers. De afgelopen tien jaar hebben filmmakers Mieriën Coppens en Elie Maissin samen met VSP een collectie korte films gemaakt die deel uitmaken van een groeiende reeks. Deze documentaires staan op zichzelf, maar getuigen collectief van een toegewijde visie en een nauwgezette, sociaal geëngageerde werkwijze.Marwa Arsanios stelt structurele kwesties aan de orde met behulp van verschillende apparaten, vormen en strategieën. Van het onderzoeken van de conflictgedreven transformatie van architectuur tot het verkennen van door kunstenaars gerunde ruimtes en tijdelijke conventies tussen feministische communes en coöperaties, haar praktijk is erop gericht om ruimte te maken binnen - en zonder - bestaande kunststructuren om te experimenteren met verschillende soorten politiek. Ze gebruikt vaak het medium (en de ruimte) van film om strijd te verbinden alsof het beelden zijn. In haar doorlopende filmserie Who is Afraid of Ideology (sinds 2017) weeft ze een intersectioneel pad door het verzet van vrouwen in de frontlinie op plekken als Noord-Syrië en Colombia om het onbemiddelde recht op land en water op te eisen.Met deze werken hanteert Arsanios een nieuw materialistisch perspectief op deze kwesties, waarbij ze zich richt op feministische bewegingen en historische landstrijd. In deze benadering onderzoekt ze kwesties van eigendom, recht, economie en ecologie terwijl ze kijkt naar specifieke stukken land en de mensen die erop werken.