Kunsthal Kade is overwoekerd. In de grote zaal barsten de bomen en varens van
Lola Landscape Architects door de vloer en op de galerij is een ruimte
overgenomen door een onbekend soort vegetatie van Tanja Smeets. Hoewel het werk
van textiel is, beweegt en knispert het wanneer je de zaal binnenkomt.
Bomen barsten door de vloer, werk van Lola Landscape Architects
Dit alles gebeurt in het kader van de tentoonstelling ‘Schurend Paradijs’,
waarvoor twaalf kunstenaars werden gevraagd hun visie te geven op de wereld van
nu. De expositie sluit losjes aan bij het Mondriaan Jaar, dat stilstaat bij het
feit dat Mondriaan 150 jaar geleden in Amersfoort is geboren.
Interieur van de Elleboogkerk met muurschilderingen van Gijs Frieling
Even verderop treft de Elleboogkerk hetzelfde lot. Daar heeft kunstenaar Gijs
Frieling de muren overgoten met een grote muurschildering in roze, donkerblauw
en turkoois. We zien engelen, vrouwen huppelend door tuinen, de mens in balans
met de natuur. Maar vergis u niet, voordat u deze heerlijke bovenwereld bereikt
ziet het leven in de onderste verflagen er heel anders uit: mensen trekken zich
terug in zwarte gaten, vastgekleefd aan digitale schermen. De lamlendigheid spat
ervan af. Wat in beide ruimtes duidelijk wordt: de wereld is niet meer zo
utopisch als die waarnaar Mondriaan streefde begin vorige eeuw.
Detail muurschildering Gijs Frieling
Tekst en beeld: Jeanine Kribbe
Begin 2022 presenteert Kunsthal KAdE de tentoonstelling ‘Schurend Paradijs’,
waarin twaalf hedendaagse kunstenaars worden uitgenodigd te reflecteren op het
utopische ideaal van een maakbare wereld, binnen een wereld die allesbehalve
maakbaar blijkt. In 2022 is het 150 jaar geleden dat Piet Mondriaan in
Amersfoort geboren werd. De tentoonstelling ‘Schurend Paradijs‘ start vanuit
zijn zoektocht naar een ‘Aards Paradijs’: een modernistische droom van een
maakbare wereld op basis van vorm en stijl, waarin de mensen vanuit vrijheid
naar het ware, goede en schone streven.Het lukte Mondriaan min of meer zijn
paradijs te verwezenlijken, in zijn kunst en zijn ateliers. In zijn persoonlijke
zoektocht naar zijn ideaal liet Mondriaan het natuurlijke achter zich, en bracht
er geconstrueerde ordening voor in de plaats.In de hedendaagse kunst lijkt het
ideaal van een maakbare wereld naar de achtergrond verdwenen. In plaats daarvan
is er reflectie op de wereld en maatschappij. Honderd jaar na Mondriaans droom
lijkt onze wereld namelijk allesbehalve een paradijs. Klimaatverandering,
milieuvervuiling, virussen en onderlinge spanning zijn voelbare dreigingen. In
plaats van dat kunstenaars ons een na te streven utopie voorspiegelen, proberen
zij juist de huidige staat van zijn te analyseren, en de toeschouwer door middel
van een ervaring te wijzen op de realiteit waarin wij leven. Heeft het nog zin
te dromen over een ‘Aards Paradijs’? Hoe ziet zo’n paradijs er, met de
realiteitszin van vandaag, uit?
Beeld: Tanja Smeets, installatie in Kunsthal Kade, Amersfoort