De expositie ‘Stad der Bevrijding Herdenkt en Viert’ begint bij het beeld van
een desolate en kapot geschoten stad Wageningen, en laat zien hoe in de decennia
daarna het einde van de Tweede Wereldoorlog in deze stad is herdacht en gevierd.
Museum de Casteelse Poort
Lieu
Événements à venir
Il n'y pas d'événements à venir
Événements passés
Dat vrede een zeer kwetsbaar iets is blijkt nu maar weer door de oorlog van
Rusland tegen Oekraïne . Het gevaar voor een oorlog blijft altijd aanwezig. 75 +
2 jaar geleden werden wij bevrijd na de tweede wereldoorlog. Een oorlog die vele
levens heeft gekost. Nooit meer …… riep iedereen en koesterde die vrede. Een
bevrijding vooral ook in Wageningen uitbundig gevierd en onze bevrijders geëerd
, zelf al jaren achtereen. Vrede gepaard met verwachtingen en nieuwe
mogelijkheden. Onze bevrijding een iconisch moment.
Dankzij bijdragen van diverse fondsen kan het museum haar permanente expositie
over Wageningen tijdens WOII gedeeltelijk nieuw inrichten. De expositie is
aangepast aan moderne museumvereisten en is daarmee ook aantrekkelijk voor
jongere bezoekers. In april 2021 wordt de vernieuwde zaal geopend in het kader
van de herdenking van 75 (+1) jaar bevrijding in Nederland.Voor het museum
vormde het ijkpunt 2020 een aansporing om de vaste opstelling over WOII en
Wageningen te herzien. Juist in Wageningen waar op 5 mei 1945 de
capitulatie-acte werd ondertekend en dat sindsdien bekend staat als ‘Stad der
Bevrijding’ is het cruciaal om het verhaal van oorlog en vrede aansprekend weer
te geven.De inrichting van zaal 40-45 vertelt de historie van de oorlogsjaren in
Wageningen: twee evacuaties, waarvan één gepland doordat bekend was dat
Wageningen bij het uitbreken van de oorlog in het schootsveld zou liggen tussen
het Duitse en het Nederlandse leger. Na de luchtlandingen van 17 september 1944,
toen Engelse en Poolse troepen de Betuwe bezetten, was Wageningen opnieuw
frontstad geworden en de bewoners moesten voor de tweede keer evacueren. De
onderhandelingen tussen de Duitsers en de geallieerden vonden dan ook plaats in
een uitgestorven stad.De wederopbouw van het in puin geschoten centrum van
Wageningen vond niet ná de oorlog plaats, maar al in het eerste oorlogsjaar met
medewerking van de bezetters. Vanuit Wageningen vonden de voedseltransporten
plaats naar de hongerende randstad.De vernieuwde expositie is onder meer
aangevuld met twee introductiefilms, verdiepende informatie in een touchscreen,
een interactieve plattegrond van Wageningen, een ladekast die het mogelijk maakt
interessant maar kwetsbaar materiaal te exposeren en het verbeteren en aanvullen
van de opstelling met veel nieuwe voorwerpen. Voor de jeugd is er een
interactief spel waardoor ze spelenderwijs kennis verwerven over de geschiedenis
van WOII in Wageningen.Bovendien is de expositie – doordat de teksten in het
Engels en Duits zijn vertaald – ook begrijpelijk en aantrekkelijk gemaakt voor
een internationaal publiek.
Tibo van de Zand (1985) is een Nederlandse kunstschilder. Als zoon van de
bekende kunstenaar Jits Bakker werd hij al jong geïntroduceerd in de wereld van
de beeldende kunst. In de voetsporen van zijn vader en onder zijn hoede, begon
hij rond zijn zesde levensjaar en plein air te schilderen. Hij genoot zijn
artistieke opleiding aan de Kunstacademie in Utrecht, waar hij in 2009 cum laude
afstudeerde.
Vader en zoon hielden samen ateliers in het zonnige Andalusië en de woeste
Belgische Ardennen. De glooiende, kleurrijke Zuid-Spaanse landschappen vormen
nog steeds een grote inspiratiebron. De kunstschilder heeft een atelier in de
buurt van Málaga, maar is veel vaker buiten te vinden in de Mediterrane natuur.
Tussen de olijfbomen onder de Spaanse zon of langs de Nederlandse grachten zet
Van de Zand de waarneembare werkelijkheid naar zijn eigen hand. Dit doet hij met
enthousiast kleurgebruik en dynamische streken. Met zijn fauvistische stijl
werkt hij in het verlengde van de grote expressionisten uit de vroege twintigste
eeuw. Daar tegenover staan karakteristieke zwart-wit werken, waarbij Tibo de
kunst van het weglaten toepast.
Van jongs af aan maakt Van de Zand studiereizen om zich te laten inspireren door
de grote meesters van de moderne schilderkunst, waaronder Albert Marquet, Henri
Matisse en Kees van Dongen. Maar ook het werk van Vincent van Gogh, Jan Sluiters
en Raoul Dufy spreken hem aan.
De museumcollectie met werken van de Wageningse beeldhouwer August Falise breidt
gestaag uit. Het vergroten van deze collectie is één van de speerpunten van het
collectiebeleid. Want August Falise – geboren en getogen in Wageningen – is een
kunstenaar met internationale faam. Recent schonk mevrouw Murjani Kusumobroto
een uniek terracotta beeld, dat na restauratie nu is toegevoegd aan de
collectie. Het museum heeft daarnaast een groot beeld van de hand van Falise
kunnen aankopen én verwacht op korte termijn een ander beeld in bruikleen.
Redenen genoeg om dit najaar deze uitbreiding te vieren met een kleine expositie
van werk van August Falise, met een hoofdrol voor de nieuwe aanwinsten. Ook
verwachten we enkele bruiklenen te kunnen tonen uit het bezit van Wageningen
Universiteit en Falise-verzamelaar Dick Pepplinkhuizen.
De expositie Harmen Meurs, een eigenzinnig kunstenaar, is het nieuwste vervolg
in onze reeks overzichtstentoonstellingen over kunstenaars die in Wageningen
zijn geboren en opgegroeid, en/of (een deel van) het werkzame leven in
Wageningen hebben doorgebracht. Harmen Meurs, geboren in Wageningen in 1891,
volgde het eerste deel van zijn kunstopleiding bij de beeldhouwer August Falise
en Louis Raemaekers. Als jongeman werkte hij als botanisch tekenaar bij de
landbouwhogeschool (nu WUR) en exposeerde bij de bekende Renkumse
kunstenaarskring Pictura Veluvensis. Na een opleiding in Amsterdam bleef hij
daar wonen. Later verhuisde hij naar Speuld (Ermelo) en was eind jaren 1940
actief in de Werkgemeenschap Arnhemse Kunstenaars. Naast de vele exposities
tijdens zijn leven is er na zijn dood in 1964 nog twee keer aandacht aan zijn
werk besteed, o.a. in 1999 als onderdeel van de tentoonstelling ‘Magie en
zakelijkheid’ in het MMK te Arnhem. De tentoonstelling in museum De Casteelse
Poort geeft een overzicht van zijn volledige werkperiode. De nadruk ligt op zijn
leerjaren en eerste werk, zijn Wageningse periode. Aan bod komen de presentaties
in het Stedelijk Museum in Amsterdam als lid van Sint Lucas en als lid,
voorzitter en organisator van ‘De Onafhankelijken’ (1913-1937). Ook is er
aandacht voor zijn antifascistische activiteiten, zoals de expositie ‘Kultuur
1934’ en ‘De Olympiade onder dictatuur’ (D.O.O.D.) in 1936 en zijn tekeningen
voor het weekblad ‘De Notenkraker’ van de SDAP. Harmen Meurs heeft meerdere
technieken gebruikt, zoals olieverf, aquarel en houtsnede. Zijn uitgebreide
oeuvre is in vier museumruimtes tentoongesteld. De focus op zijn vroege en zijn
late productie zal nieuw licht werpen op het leven en werk van deze veelzijdige,
eigenzinnige en onafhankelijke Wageningse kunstenaar.
De Wageningse industrie in de vorige eeuw werd gedomineerd door de grafische,
baksteen- en sigarenindustrie. Onze Maand van de Geschiedenis-expo 2021 gaat
dieper in op de sociale strijd bij de productie van deze Wageningse goederen,
maar ook op de arbeidsonrust bij de Wageningse kennisinstituten. In ons
Koetshuis achtereenvolgens aandacht voor stakingen en arbeidsconflicten in de
steenindustrie (tot 1915), de sigarenindustrie (1915-1945), de grafische
industrie (1945-1980) en de kennisindustrie (vanaf 1980). Dit alles met het
credo ‘Bergopwaarts en niet vergeten!’
Dankzij bijdragen van diverse fondsen kan het museum haar permanente expositie
over Wageningen tijdens WOII gedeeltelijk nieuw inrichten. De expositie is
aangepast aan moderne museumvereisten en is daarmee ook aantrekkelijk voor
jongere bezoekers. In april 2021 wordt de vernieuwde zaal geopend in het kader
van de herdenking van 75 (+1) jaar bevrijding in Nederland. Voor het museum
vormde het ijkpunt 2020 een aansporing om de vaste opstelling over WOII en
Wageningen te herzien. Juist in Wageningen waar op 5 mei 1945 de
capitulatie-acte werd ondertekend en dat sindsdien bekend staat als ‘Stad der
Bevrijding’ is het cruciaal om het verhaal van oorlog en vrede aansprekend weer
te geven. De inrichting van zaal 40-45 vertelt de historie van de oorlogsjaren
in Wageningen: twee evacuaties, waarvan één gepland doordat bekend was dat
Wageningen bij het uitbreken van de oorlog in het schootsveld zou liggen tussen
het Duitse en het Nederlandse leger. Na de luchtlandingen van 17 september 1944,
toen Engelse en Poolse troepen de Betuwe bezetten, was Wageningen opnieuw
frontstad geworden en de bewoners moesten voor de tweede keer evacueren. De
onderhandelingen tussen de Duitsers en de geallieerden vonden dan ook plaats in
een uitgestorven stad. De wederopbouw van het in puin geschoten centrum van
Wageningen vond niet ná de oorlog plaats, maar al in het eerste oorlogsjaar met
medewerking van de bezetters. Vanuit Wageningen vonden de voedseltransporten
plaats naar de hongerende randstad. De vernieuwde expositie is onder meer
aangevuld met twee introductiefilms, verdiepende informatie in een touchscreen,
een interactieve plattegrond van Wageningen, een ladekast die het mogelijk maakt
interessant maar kwetsbaar materiaal te exposeren en het verbeteren en aanvullen
van de opstelling met veel nieuwe voorwerpen. Voor de jeugd is er een
interactief spel waardoor ze spelenderwijs kennis verwerven over de geschiedenis
van WOII in Wageningen. Bovendien is de expositie – doordat de teksten in het
Engels en Duits zijn vertaald – ook begrijpelijk en aantrekkelijk gemaakt voor
een internationaal publiek.