*** Français ***
Solar Plexus Istanbul Sessions est le titre d’un album du musicien de jazz Ilhan
Ersahin, mi-suédois mi-turc, sorti en 2018 et sur lequel il a invité des
personnalités comme Erik Truffaz, Ibrahim Maalouf ou Dave Harrington à jouer
avec lui. Solar Plexus est aussi le titre d’une exposition présentée par
Contretype qui rassemble des photographies des quatre artistes Thomas CHABLE,
Alexandre CHRISTIAENS, François GOFFIN et Philippe HERBET... comme une impro de
free jazz où chacun trace sa ligne tout en cherchant à se faire l’écho des
autres.Ces quatre-là font partie de l’histoire de Contretype, ses murs ont
accueilli plusieurs fois leurs œuvres ces dernières années. Solar Plexus est née
de l’amour profond qu’ils partagent tous les quatre pour Istanbul. Mais nulle
commande, nul voyage en groupe, nulle thématique à partager, nul reportage et
aucun tourisme ! Juste l’idée de juxtaposer, (ou) de mélanger, leur regard
singulier et d’observer comment leur se conjuguent leur engouement pour la ville
et leur œil de photographe. Ils ont tous les quatre en commun le goût du voyage,
un déplacement physique autant que mental au cours duquel ils cherchent à se
laisser séduire par des paysages qui puissent bousculer leur curiosité,
dynamiser leur sensibilité et interpeler un œil prêt à saisir des sensations
nouvelles ou peut-être émoussées. Istanbul a su réunir pour eux toutes ces
qualités.A Istanbul, l’un y va depuis près de 35 ans et y a depuis ancré ses
affects, l’autre la dévore goulûment à chaque fois qu’il y retourne depuis qu’il
l’a découverte en 1994, le troisième y est tombé amoureux de sa situation au
carrefour des mers et a rêvé de s’y installer, le dernier y a même réécrit sa
biographie depuis qu’il y est né en tant que photographe.Constantinople,
Byzance, Istanbul... derrière chacun de ses noms déboule une histoire qui a
marqué la culture de son époque. Point de rencontre entre l’Europe et l’Asie,
Istanbul n’a cessé depuis l’Antiquité de faire flamber les imaginaires et de
hanter les mémoires. Grecque puis romaine, Constantin y a fondé un empire, les
chrétiens orthodoxes en ont fait leur capitale spirituelle et les Ottomans de
Soliman-le-Magnifique le siège de leur souveraineté sur le monde. Bousculée par
Mustafa Kemal Atatürk et finalement devenue turque, elle a cédé son titre de
capitale mais continue de rayonner comme une braise incandescente. Les navires
croisent sur le Bosphore en passant la Corne d’Or, entre Mer Noire et Mer de
Marmara. Les caravanes passaient sous la Sublime Porte avant d’entrer à Topkapi,
Sainte-Sophie et la Mosquée Bleue font perdurer les éclats de l’Islam d’antan.
Enfin, de Pera à Beyoglu et à Dolmabahçe sonnent les sirènes d’un exotisme et
d’un Orientalisme fantasmés par une modernité occidentale soucieuse de son
impérialisme. Aujourd’hui, Istanbul n’en finit plus de distiller les images, les
sons et les mots des écrivains. Dans sa réalité de métropole occidentale
cosmopolite, hybride entre Orient et Occident, ni vraiment l’un ni vraiment
l’autre mais où chacun se tient au seuil de l’autre, elle semble se jouer du
temps, retenant le temps dans son histoire tout en étant au spectacle régulier
de la circulation sur les routes maritimes. C’est tout cela qu’il s’agit de
convoquer à Contretype, un imaginaire en forme de kaléidoscope des paysages et
de l’humain.L’exposition Solar Plexus est née comme un désir de jam, entre
quatre « photographes-musiciens » virtuoses, pour faire écho à cette ville qui
n’appartient à personne mais où personne n’est étranger, s’accordent-ils à dire.
Chacun y va de son impro, de son goût pour les matières, les lumières et pour le
défilé incessant des Stambouliotes insaisissables. Cette expo, décidée juste
avant la crise sanitaire puis ajournée pendant de longs mois, sonne comme un
goût de l’impro qui reprend de plus belle aujourd’hui.
*** Nederlands ***
Solar Plexus Istanbul Sessions is de titel van een album van de half-Zweedse,
half-Turkse jazzmuzikant Ilhan Ersahin, uitgebracht in 2018 en waarop hij
muzikanten als Erik Truffaz, Ibrahim Maalouf of Dave Harrington uitnodigde om
met hem te spelen. Solar Plexus is tevens de titel van een tentoonstelling
gebracht door Contretype die foto’s van de vier kunstenaars Thomas CHABLE,
Alexandre CHRISTIAENS, François GOFFIN en Philippe HERBET samenbrengt... als een
free jazz improvisatie waar ieder zijn eigen accenten legt in samenspel met de
anderen.Deze vier fotografen zijn deel van de geschiedenis van Contretype waar
hun werk verschillende malen te zien was. Solar Plexus is geboren uit de intense
liefde die zij alle vier delen voor Istanbul. Het gaat hier niet over een werk
in opdracht, een groepsreis, een gedeeld thema, een reportage of toerisme!
Louter het idee van het naast elkaar zetten, (of) het vermengen, van hun
eigenzinnige blik en het observeren hoe hun liefde voor de stad en hun
fotografische blik in elkaar vloeien.Ze delen allen een voorliefde voor reizen,
een fysieke en mentale verplaatsing waarbij men zich tracht te laten verleiden
door landschappen die de nieuwsgierigheid opwekken, de gevoeligheid prikkelen en
de blik vangen van diegene die op zoek is naar nieuwe gewaarwordingen of er net
ongevoelig is voor geworden. In Istanbul komen al deze kwaliteiten voor hen
samen.Istanbul is voor de ene de stad waar hij al bijna 35 jaar naar toe trekt
en aan verknocht is geraakt, de andere verslindt haar gulzig bij elk nieuw
bezoek sinds hij haar in 1994 ontdekte, de derde is verliefd geworden op haar
ligging aan het kruispunt van de zeeën en droomt ervan zich er te vestigen, en
de laatste heeft zelfs zijn biografie herschreven sinds hij er als fotograaf
herboren is.Constantinopel, Byzantium, Istanbul... achter elk van deze namen
gaat een geschiedenis schuil die de cultuur van zijn tijd heeft getekend. Als
ontmoetingsplaats tussen Europa en Azië is Istanbul sinds de Oudheid altijd tot
de verbeelding blijven spreken en in onze geest blijven rondwaren. Eerst Grieks
en daarna Romeins, Constantijn de Grote stichtte hier een rijk, de orthodoxe
christenen maakten er hun spirituele hoofdstad van en Suleiman de Grote maakte
Istanbul tot de hoofdstad van het Ottomaanse rijk, de zetel van hun
soevereiniteit over de wereld. Omvergeworpen door Mustafa Kemal Atatürk en
uiteindelijk Turks geworden, heeft ze haar titel van hoofdstad verloren maar ze
blijft stralen als een gloeiende sintel. Schepen steken de Bosporus over, langs
de Gouden Hoorn, tussen de Zwarte Zee en de Zee van Marmara. Karavanen
passeerden onder de Verheven Porte alvorens Topkapi binnen te gaan, de Aya Sofia
en de Blauwe Moskee houden de glans van de islam van weleer levend. En er
weerklinken van Pera tot Beyoglu en Dolmabahçe de sirenen van een exotisme en
oriëntalisme, tot de verbeelding geroepen door een westerse moderniteit die zich
zorgen maakt over haar eigen imperialisme. Vandaag de dag roept Istanbul nog
steeds beelden, klank en woorden op van schrijvers. In haar realiteit als
kosmopolitische westerse metropool, tussen Oost en West, niet echt het een noch
echt het ander, maar waar de een op de drempel van de ander staat, lijkt zij te
spelen met de tijd, de tijd die ze in haar geschiedenis vasthoudt terwijl ze het
verkeer op de zeeroutes aanschouwt. Het is dit alles dat Contretype met zijn
tentoonstelling wil teweegbrengen, een denkbeeldige caleidoscoop van
landschappen en mensen.De tentoonstelling Solar Plexus is ontstaan uit het
verlangen om, tussen vier virtuoze «fotograaf-muzikanten», een echo te maken van
deze stad die aan niemand toebehoort, maar waar niemand een vreemde is, daar
zijn ze het over eens. Elk van hen improviseert, met zijn zin voor materialen,
licht en de onophoudelijke parade van de mysterieuze Istanbuli. Deze
tentoonstelling, waartoe vlak voor de pandemie werd besloten en die vervolgens
talloze maanden is uitgesteld, klinkt als een improvisatie die zich vandaag van
haar mooiste kant laat horen.Deze tentoonstelling, waartoe vlak voor de pandemie
werd besloten en die vervolgens talloze maanden is uitgesteld, klinkt als een
improvisatie die zich vandaag van haar mooiste kant laat horen. Vertaling:
Steven Decraen
*** English ***
Solar Plexus Istanbul Sessions is the title of an album released by the
half-Swedish, half-Turkish jazz musician Ilhan Ersahin in 2018 and to which he
invited leading musicians such as Erik Truffaz, Ibrahim Maalouf and Dave
Harrington to play with him. Solar Plexus is also the title of an exhibition
held by Contretype which brings together photographs by the four artists Thomas
CHABLE, Alexandre CHRISTIAENS, François GOFFIN and Philippe HERBET... like a
free jazz improvisation where everyone does their own thing while also
endeavouring to reflect the others. These four are part of the history of
Contretype, their works have been hosted here several times in recent years.
Solar Plexus was created from a deep love they all share for Istanbul. But there
is no commission, no group trip, no shared theme, no reportage and no tourism!
Just the idea of juxtaposing, (or) blending, their singular gaze and observing
how their infatuation for the city and their photographic eye combine.All four
of them share a taste for travel, a physical as well as a mental journey during
which they seek to be captivated by landscapes that encourage their curiosity,
stimulate their emotions and challenge an eye that is ready to capture new or
perhaps blunted sensations. Istanbul was able to combine all these qualities for
them. One has been going to Istanbul for almost 35 years and has since anchored
his affections there, another devours it greedily every time he returns since he
discovered it in 1994, the third has fallen in love with its location at the
junction of two seas and has dreamed of settling there, and the fourth has even
rewritten his biography there since it is his birthplace as a photographer.
Constantinople, Byzantium, Istanbul... behind each of these names lies a history
that has marked the culture of its time. As a meeting point between Europe and
Asia, Istanbul has never ceased to fire the imagination and haunt memories since
Antiquity. Greek and then Roman, Constantine founded an empire there, the
Orthodox Christians made it their spiritual capital and the Ottomans of Suleiman
the Magnificent the seat of their sovereignty over the world. Overthrown by
Mustafa Kemal Atatürk and finally turned into a Turkish city, it has
relinquished its title of capital but continues to glow like a glowing ember.
Ships cross the Bosphorus, passing the Golden Horn, between the Black Sea and
the Sea of Marmara. Caravans passed beneath the Sublime Porte before entering
the Topkapi Palace, Hagia Sophia and the Blue Mosque keep alive the glitter of
the Islam of yesteryear. Finally, from Pera to Beyoglu and Dolmabahçe, the
sirens of an exoticism and Orientalism fantasised by a Western modernity
concerned with its imperialism ring out. Today, Istanbul continues to
disseminate the images, sounds and words of writers. In its reality as a
cosmopolitan Western metropolis, a hybrid between East and West, neither really
one nor the other but where each stands on the threshold of the other, it seems
to play with time, holding back time in its history while at the same time being
a regular spectacle of traffic on the maritime routes. All of this will be
conveyed at Contretype, an imaginary kaleidoscope of landscapes and human
beings.The Solar Plexus exhibition arose like a desire to jam, between four
virtuoso «photographer-musicians», to reflect this city that belongs to nobody
but where nobody is a stranger, they agree. Each of them improvises, with their
choice of materials, lights and the constant processions of elusive people from
Istanbul. This exhibition, planned just before the health crisis and then
postponed for many months, feels like a taste of the improvisation that is
taking place today.Translation: Louise Jablonowska
