Ander Licht op Withoos
12december 2021
-08mei 2022
De 17e-eeuwse schilder geniet internationale bekendheid om het dramatische,
caravaggistische licht in zijn weidse stadsgezichten en gedetailleerde
stillevens. In de tentoonstelling ‘Ander Licht op Withoos’, met een oppervlakte
van ruim 800 m2, hangen tachtig werken van drie generaties Withoos; van vader
Mathias, zijn kinderen én van hedendaags fotograaf en nazaat Hans Withoos.
Bij de tentoonstelling wordt een omvangrijke oeuvrecatalogus gepresenteerd,
samengesteld door gastconservator en Mathias Withoos-kenner Albert Boersma.
Daarnaast verschijnt er ook een catalogus met het fotografisch werk van Hans
Withoos.
Amersfoortse schildersfamilie
Mathias Withoos is de bekendste schilder uit Amersfoort in de tweede helft van
de zeventiende eeuw. Als oudste zoon van bombazijnwerker Jan Withoos kreeg hij
met zijn echtgenote Wendelina van Hoorn acht kinderen, waarvan er vier door
Mathias werden opgeleid om het schildersambacht te leren: Johannes, Pieter,
Alida en Frans.
Historische context
De gelaagde tentoonstelling geeft een representatief overzicht van het
indrukwekkende oeuvre van Mathias Withoos en ook een beeld van het werk van zijn
schilderende kinderen. De presentatie van de olieverfschilderijen en verfijnde,
lichtvoetige gouaches is van een uitgebreide historische context voorzien; met
schilderijen van tijdgenoten of inspiratoren en oude boeken, maquettes,
cartografie en prenten.
Restauratie stadsgezicht
Museum Flehite is in april gestart met het laten restaureren van het 350 jaar
oude en monumentale ‘Gezicht op Amersfoort’ van Mathias Withoos. Zijn jonge
leerling Caspar van Wittel werkte daar in 1671 mogelijk aan mee. Het grootste
stadsgezicht van Nederland (ruim 2 x 4 meter) is op de tentoonstelling weer te
zien in het licht en met de heldere kleuren zoals Withoos het imposante werk
ooit heeft geschilderd.
Schilder Mathias Withoos
Mathias Withoos (Amersfoort, 1627 – Hoorn, 1703) volgde een schildersopleiding
bij bouwmeester en kunstschilder Jacob van Campen. Voor verdere studie en
inspiratie vertrok hij rond zijn twintigste als meesterschilder naar Rome. Na
enkele jaren keerde hij terug naar Amersfoort en vluchtte in het Rampjaar 1672
met zijn gezin naar Hoorn. Mathias was een zeer gelovig en belezen man met veel
kennis over flora, fauna en de symboliek van vergankelijkheid. Tot zijn
specialismen als fijnschilder behoren vanitasschilderijen, bosstillevens
(sottobosco’s), lusthoven en italianiserende landschappen. De focus op licht en
donker hielp hem de verbinding tussen hemel en aarde te illustreren. De
verborgen boodschappen in de schilderijen vormen stof tot nadenken.
Fotograaf Hans Withoos
Hans Withoos (Son en Breugel, 1962) volgde een opleiding textielvormgeving en
fotografie aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg. Hij fotografeert
al ruim dertig jaar en exposeert veelvuldig en internationaal. De kunstenaar is
een romanticus en verhalenverteller met een grote fascinatie voor schoonheid in
al haar aspecten. Zijn fotografische schilderijen weerspiegelen een
vervreemdende esthetiek. In de serie ‘Withoos meets Withoos, The People’
herinterpreteert de fotograaf de schilderkunst van zijn verre voorvader Mathias
en voegt daar mensen en leven aan toe. Daarbij combineert hij stillevens en
stadsgezichten met eigen, surrealistische beelden en wordt de vergankelijkheid
in een ander licht geplaatst. In het kleurrijke werk spelen diversiteit en
inclusiviteit een prominente rol. De door hem speciaal ontworpen stoffen zijn
gebaseerd op de werken van zijn voorouders en verwerkt in de kleding van de
modellen.
Beeld: Ander Licht op Withoos, persbericht Museum Flehite
